سیستم ترمز یکی از حیاتی‌ترین بخشهای خودرو برای حفظ ایمنی سرنشینان است. با اطمینان از سالم بودن اجزای مختلف آن، میتوان خودرو را به صورت ایمن کنترل کرده و در صورت لزوم به راحتی آن را متوقف ساخت. به طور کلی، برای تولید خودروهای امروزی غالبا از سیستم ترمز دیسکی استفاده می‌شود. این سیستم از بخش‌هایی همچون دیسک ترمز، کالیپر و یا لنت ترمز تشکیل شده است که همگی در حفظ سلامت خودرو نقش بسزایی دارند. با توجه به اهمیت سیستم ترمز برای اطمینان از وضعیت سلامت فنی خودرو، در این مقاله به بررسی علائم و علت‌های خرابی دیسک ترمز خواهیم پرداخت.
شایان به ذکر است، خرابی دیسک ترمز سراتو می‌تواند به
لنت ترمز سراتونیز آسیب شدیدی وارد می‌کند.
دیسک ترمز و نحوه عملکرد آن در خودرو
دیسک ترمز یا دیسک چرخ، اصلی‌ترین بخش سیستم ترمزهای دیسکی بوده و اغلب به شکل یک صفحه ساخته می‌شود. لبه این صفحه، سطحی را برای برخورد با لنت ترمز ایجاد می‌کند و مجموع عملکرد این دو قطعه در فرآیند ترمزگیری باعث متوقف شدن خودرو می‌شود. دیسک ترمز به چرخ‌های خودرو متصل بوده و همراه با کل چرخ به گردش در می‌آید. بخشهای قابل اصطکاک لنت ترمز نیز روی سطح حلقوی دیسک ترمز قرار می‌گیرند.
به این ترتیب با فشرده شدن پدال ترمز، لنت و دیسک با یکدیگر اصطکاک پیدا کرده و این امر باعث کاهش سرعت دیسک چرخ‌ها می‌شود. در نتیجه، سرعت خودرو پایین آمده و امکان ایستادن آن فراهم می‌شود. به طور کلی میتوان اینطور عنوان کرد که حرکت چرخ‌ها و دیسک ترمز با یکدیگر رابطه مستقیم داشته و هنگام توقف یا حرکت، وضعیت هر دو با یکدیگر مشابه است. بنابراین در صورت خرابی دیسک ترمز، ترمزگیری در خودرو با مشکل مواجه شده و راننده ممکن است دچار خساراتی شود.
دلایل خرابی دیسک ترمز
عوامل مختلفی می‌تواند باعث خرابی دیسک ترمز شود، برخی از آنها به خود دیسک ترمز مربوط بوده و برخی دیگر ناشی از خرابی سایر قطعات هستند. همانطور که در بخش قبل به آن پرداختیم، دیسک ترمز همواره با لنت‌ها در تماس است، به این ترتیب در صورت خرابی لنت ترمز، تمام شدن آن و یا نحوه نادرست ترمزگیری، احتمال بروز مشکل در عملکرد دیسک ترمز دور از انتظار نیست.
از دیگر علت‌های خرابی دیسک ترمز میتوان به گرم و سرد شدن دیسک ترمز اشاره کرد. در طول رانندگی و به واسطه ترمز گیری‌های متعدد، دیسک ترمز داغ شده و در صورت سردشدن فوری آن در بازه کوتاه، این تغییر دما باعث تاب برداشتن دیسک‌ها و بروز اشکالاتی در عملکرد آن می‌شود. توجه داشته باشید که این سرد شدن سریع می‌تواند ناشی از شستشوی ماشین، افتادن در چاله‌ها یا سرد و گرم شدن سیستم ترمز در فصول سرد سال باشد.
استفاده از دیسک‌های بی‌کیفیت و غیراستاندارد نیز می‌تواند منجر به خرابی دیسک ترمز شود، چراکه در این صورت نیز احتمال شکستن، تاب برداشتن و تغییر ضخامت این قطعه بالاتر می‌رود.
نکته : به همین منظور برای تهیه
دیسک چرخ جلوو سایر قطعات و لوازم یدکی استاندارد و مرغوب می‌توانید به فروشگاه کیا اورجینال مراجعه کنید.
نشانه‌ها و علائم خرابی دیسک ترمز
دیسک ترمز که یکی از لوازم یدکی سراتو محسوب می‌شود، در گذر زمان و یا به واسطه عوامل متعدد می‌تواند دچار خرابی یا استهلاک شود. برخی از علائم این خرابی‌ها می‌تواند شامل شکستگی، لاغر شدن، تاب برداشتن یا شنیدن صداهای اضافی و ناهنجار از خودرو شود. با توجه به اهمیت دیسک ترمز در فرآیند توقف خودرو، با شناخت نشانه‌های مربوط به خرابی آن میتوان هر چه زودتر اقدام به رفع مشکل یا تعویض آن کرد. در این بخش به هر یک از علائم خرابی دیسک ترمز نگاهی جزئی‌تر می‌اندازیم.
• شنیدن صدای سوت هنگام ترمز
به هنگام فرسودگی دیسک ترمز، لبه‌ها و سطح صاف آن از داخل و خارج ناهموار شده و به هنگام فشردن پدال ترمز، ممکن است صدای سوت یا اصوات ناهنجاری به واسطه ترمز گرفتن به گوش برسد. بنابراین اگر در زمان ترمزگیری و فشردن پدال مربوط به آن، صدای غیر طبیعی و جیغ مانندی به گوشتان می‌رسد، بهتر است برای جلوگیری از لبه زدن آن اقدام به تعویض دیسک ترمز خود کنید.
• لرزش پدال ترمز
اگر به هنگام فشردن پدال ترمز، حس کردید که پدال زیر پای شما لرزش و یا به اصطلاح ضربان دارد، بهتر است که دیسک ترمز خود را بررسی کنید. زنگ زدگی دیسک یا ناهموار شدن سطح آن می‌تواند منجر به لرزش پدال شود. همچنین باید توجه داشت که این لرزش می‌تواند ناشی از بروز مشکل در در دیسک‌های جلو یا عقب ماشین باشد. اگر این مشکل حاصل از دیسک ترمز جلو باشد، باید به واسطه آن علائمی را در فرمان خودرو نیز حس کنید.
• لرزش فرمان و عدم کنترل مناسب آن هنگام ترمزگیری
در صورت بروز مشکلاتی همچون زنگ زدگی یا به هم خوردن تعادل دیسک ترمز جلو به واسطه گرمای زیاد، ممکن است به هنگام ترمزگیری در کنترل فرمان نیز اشکالاتی به وجود بیاید. از مهم‌ترین نشانه‌های مربوط به لزوم تعویض دیسک میتوان به لرزش فرمان به هنگام فشردن پدال ترمز اشاره کرد.
• نیازمندی به زمان بیشتر برای توقف کامل خودرو
به هنگام فرسودگی دیسک‌های ترمز، لنت ترمز به طور کامل با دیسک در تماس نبوده و به همین ترتیب فرآیند توقف به خوبی پیش نمی‌رود و راندمان آن پایین می‌آید. این شرایط به هنگام لزوم توقف فوری خودرو بسیار خطرناک می‌باشد؛ زیرا ممکن است خودرو در موقعیت اضطراری و نیاز به ایست فوری، به خوبی ترمز نکند.
• وجود خراش روی دیسک ترمز
یکی دیگر از اقداماتی که می‌تواند نشان‌دهنده خرابی دیسک ترمز باشد، وجود خراش‌هایی روی آن است. به طور کلی به هنگام برخورد با لنت، خط و خطوطی روی دیسک ایجاد می‌شود و ضخامت آن به تدریج کم می‌شود. اما در صورت مشاهده خراش‌های عمقی‌تر یا از بین رفتن یک بخش خاص، باید به فکر تعویض دیسک ترمز بود.
انواع خرابی‌های دیسک ترمز
در بخش قبل، به نشانه‌ها و علائم خرابی دیسک ترمز اشاره کردیم، اما نکته دیگر این است که عوامل ایجاد کننده فرسودگی و استهلاک، چه تاثیری بر دیسک ترمز می‌گذارند. با مشاهده مستقیم دیسک و چک کردن وضعیت ظاهری آن، می‌توانید در صورت نیاز اقدام به نو کردن دیسک ترمز خود کنید.
• لاغر شدن دیسک ترمز
یکی از دلایل تاکید بر استفاده از دیسک و لنت ترمز استاندارد، پیشگیری از نازک شدن آن است. اگر لنت ترمز بیشتر از حد استاندارد سخت باشد، به جای ساییده شدن لنت، ضخامت دیسک کم می‌شود. علاوه بر این استفاده از دیسک نامرغوب، باعث داغ شدن بیش از حد آن به هنگام ترمزگیری و از بین رفتن بخشهای سطحی آن می‌شود. به این ترتیب دیسک زودتر از موعد تعویض لاغر می‌شود. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که در گذر زمان و به واسطه استفاده طولانی مدت نیز دیسک دچار لاغری و کم شدن ضخامت می‌شود. لاغری دیسک قابل تعمیر نیست و تنها باید با یک قطعه نو جایگزین شود.
• تاب برداشتن دیسک ترمز
لرزش پدال و تکان فرمان به هنگام ترمزگیری، ناشی از تاب برداشتن دیسک ترمز خواهد بود. دلیل اصلی آن نیز می‌تواند مربوط به گرم و سرد شدن مداوم دیسک باشد. در طول رانندگی، ترمزهای پیاپی دیسک را داغ و سرخ کرده و به واسطه سرد شدن سریع، دیسک تاب برداشته و عملکردش ضعیف می‌شود. توجه داشته باشید که یکی از بدترین اقداماتی که میتوان برای خنک کردن لنت ترمز و دیسک به کار برد، آب ریختن روی آنهاست.
• شکستن دیسک ترمز
عدم استفاده درست و به کارگیری طولانی مدت دیسک‌ها، منجر به کاهش طول عمر آنها شده و به واسطه ساییدگی و استهلاک، دیسک دچار شکستگی می‌شود. به علاوه، ترمزهای مکرر که باعث بالارفتن دمای دیسک‌ها می‌شود نیز احتمال شکستن آنها را دو چندان می‌کند. برای جلوگیری از شکستگی، سعی کنید که در جاده‌های ناهموار و نامناسب، پدال ترمز را بیهوده فشار ندهید و ترمزگیری خود را مدیریت کنید. شکستن دیسک و عدم تعویض به موقع آن، می‌تواند باعث آسیب دیدن سایر قطعات ماشین نیز بشود.
• لبه دار شدن دیسک ترمز
در سیستم ترمز ماشین، لنت‌ها به دیسک فشار آورده و باعث ایستادن خودرو می‌شوند. این فرآیند به هر دو قطعه فشار زیادی وارد می‌کند و می‌تواند باعث ساییدگی شود. استفاده از برخی لنت‌ها و دیسک‌های غیر استاندارد، باعث می‌شود که میزان سایش در تمام بخشهای قطعه به یک اندازه نباشد و لبه بیرونی نسبتا سالم‌تر بماند. به این فرآیند لبه دار شدن دیسک می‌گویند که برای جلوگیری از آن باید از قطعات و اجناس با کیفیت در خودرو استفاده کرد.
نشانه‌های ثانویه خرابی دیسک ترمز
علاوه بر موارد ذکر شده، برخی از علائم هشداردهنده که می‌تواند نشانگر خرابی دیسک ترمز باشد به شرح زیر است:
• نشتی مایع ترمز
• روشن شدن چراغ ترمز
• سخت یا نرم شدن غیرطبیعی پدال ترمز
• بلند شدن بوی سوختن در هنگام رانندگی
• کشیده شدن ماشین به یک طرف هنگام ترمز
هزینه تعویض و خرید دیسک ترمز
به دلیل نوسان قیمت قطعات در بازار و تفاوت نرخ تعویض آن در تعمیرگاه‌های مختلف، نمی‌توان هزینه واحدی را برای خرید و یا تعویض دیسک ترمز در نظر گرفت. اما برای کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت‌ها می‌توانید با ما در تماس باشید.
سخن پایانی در مورد خرابی دیسک ترمز
در پایان میتوان گفت که دیسک ترمز برای سلامتی خودرو بسیار حائز اهمیت بوده و در صورت استهلاک و خرابی می‌تواند مشکلات جدی را برای ماشین و راننده به وجود آورد. با آگاهی از علائم و علت‌های خرابی دیسک ترمز، میتوان نسبت به نشانه‌ها هشیار بوده و در صورت مشاهده هرگونه اشکال، به سرعت اقدام به تعویض آن کرد. برای خرید بهترین و استاندارترین مدل‌های دیسک و لنت ترمز می‌توانید از خدمات فروشگاه کیا اورجینال بهره‌مند شوید.